Ze słownika kaszubskiego

18 May 2012r.

ROWOKÓŁ - Góra nad jeziorem Gardno, nie opodal słowińskiej wsi Smołdzino w powiecie słupskim, niegdyś była miejscem kultu pogańskich Pomorzan. Na jej szczycie palono święty ogień, którego płomień w nocy, a dym we dnie wskazywał drogę żeglarzom. Ta tradycja ognia jako znaku nawigacyjnego trwała i w czasach chrześcijaństwa; jeszcze około 1680 roku książę de Croy przekazał w testamencie znaczną sumę na budowę wieży-latarni, czemuś jednak jego wola nie została wykonana. O związkach góry z morzem świadczyła też kaplica murowana, wzniesiona na szczycie Rowokołu pod wezwaniem Sw. Mikołaja, patrona rybaków, marynarzy i... korsarzy. Podobno, kiedy burzono ją w okresie reformacji, dzwon kapliczny stoczył się do płynącej u podnóża Rowokołu Łupawy, gdzie jest ponoć do dziś.